Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği üç tür nizam öngörmektedir bunlar :
Ayrık nizam
Blok nizam
Bitişik nizam
(İmar planında belirlenmeyen hallerde ayrık nizam uygulanır. )
AYRIK NİZAM
Bir yapının diğerlerinden bağımsız olması, hiçbir komşusunun bulunmaması durumuna ayrık nizam denir. İmar durum belgesinde A olarak gösterilir ve içeriği Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliği kapsamınca belirtilmiştir.
Yönetmelikteki tanımı, “hiçbir yapı ile ilişiği bulunmayan bağımsız binalar” olarak geçer.
Ayrık nizamda yapılar için çekme mesafeleri birbirinden farklıdır. Yol, yan bahçe ve arka bahçe olarak çekme mesafeleri değişiklik gösterecektir. Planlı Alanlar tip yönetmeliğinde açıkça belli olur. Yönetmeliğe göre ayrık nizamlı yapıların yoldan çekme mesafesi azami 60.5 yüksekliği olan binalar için 5 metre olarak belirlenmiştir. Yan bahçe ve arka bahçe mesafesi de azami 4 kata sahip olan binalar için 3 metre olacak şekilde belirlenmiştir. Eğer bina derinliği 7 metreden küçükse arka bahçe için çekme mesafesi 2 metreye kadar düşürülebilir.
BİTİSİK NİZAM
Bir veya birden fazla komşu parsellerdeki binaya bitişik olan ve ortak alanlardan arka bahçeye çıkış sağlanan yapı nizamı. İmar planlarında genellikle “B” harfi ile gösterilir Bitişik nizama sahip binalarda en az bir cephe birbiri ile dayanmış halde bulunmalıdır. Bu yapılaşma türü içinde arka bahçenin çıkışları ortak olarak sağlanmaktadır.
Bitişik nizamda yapıların mesafe konumları son derece önemlidir çünkü bu mesafeler oluşabilecek her türlü riski azaltmaktadır. Bitişik nizamda çekme mesafesi bitişik nizamlarda kullanılabilecek taban alanı çekme mesafesi adı verilen yönetmelikte belirlenmiş olan mesafeler düşüldükten sonra ortaya çıkar. Parsellerdeki çekme mesafeleri ön ve yol kenarına denk düşen bahçeler için minimum 5 metre, yan bahçe için minimum 3 metre ve arka bahçe için minimum 3 metredir. Bina derinliğinin 7 metreden az olduğu parsellerde bu mesafe 2 metreye kadar düşürülebilir. Bodrum katı da dahil 4 katın üzerindeki yapılarda ise kat başına çekme mesafesi yarım metre kadar artırılır.
BLOK NİZAM
Blok nizam cephe derinliği, uzunluğu ve yüksekliği belirlenmiş olan tek yapının bir ya da birden çok parsel üzerine kurulduğu bahçeli yapılardır.
Aslında blok nizam bir yönüyle bitişik nizam, diğer bir yönüyle de ayrık nizama benzemektedir. Çünkü komşu parseldeki binaya bitişik olurken aynı zamanda diğer taraftan da ayrıktır. Bu nedenle tam olarak birleşik ya da ayrık nizam sayılmaz ve blok nizam olarak adlandırılır
Aslında blok nizam bir yönüyle bitişik nizam, diğer bir yönüyle de ayrık nizama benzemektedir. Çünkü komşu parseldeki binaya bitişik olurken aynı zamanda diğer taraftan da ayrıktır. Bu nedenle tam olarak birleşik ya da ayrık nizam sayılmaz ve blok nizam olarak adlandırılır.
Comments